Gemeentelijke opvanglocaties voor mensen uit Oekraïne
Vanaf februari 2022 zijn miljoenen mensen uit Oekraïne gevlucht voor de oorlog met Rusland. In de Europese Unie is afgesproken dat deze mensen in ieder geval tot en met maart 2026 in EU-lidstaten mogen wonen. En dat ze in die periode recht hebben op opvang, medische zorg, werk en onderwijs.
Er zijn ook veel Oekraïners naar Nederland gekomen. De Rijksoverheid heeft alle gemeenten gevraagd om opvangplekken te regelen. Dat hebben we in de gemeente Hardenberg vanaf het begin gedaan. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat we hiervoor onze verantwoordelijkheid willen nemen.
Er is helaas nog geen zicht op het einde van de oorlog in Oekraïne. Er komen dus nog steeds mensen uit Oekraïne naar Nederland.
Eind augustus 2025 waren er ruim 127.000 Oekraïners ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. Een deel daarvan vindt zelf woonruimte.
Voor mensen die dat niet lukt, regelen alle gemeenten in opdracht van het Rijk opvangplekken.
Eind augustus woonden ruim 97.000 mensen in een gemeentelijke opvanglocatie.
De gemeente Hardenberg moet 645 opvangplekken regelen.
In september 2025 telt de gemeente Hardenberg 7 gemeentelijke opvanglocaties met in totaal 477 bedden.
Het aantal bewoners van een opvanglocatie kan lager liggen dan het aantal beschikbare bedden. Dat komt doordat we geen onbekenden van elkaar samen in één kamer of woonunit plaatsen. Ook hangt het af van de gezinssamenstelling hoeveel mensen samen in een woonunit wonen.
De gemeente heeft de opdracht om 645 opvangplekken te realiseren. Er zijn dus nog 168 plekken nodig.
1. De gemeente zorgt voor tijdelijke opvangplekken
We blijven zoeken naar plekken die geschikt zijn om in te richten als opvanglocatie:
in een gebouw - we passen het gebouw zo nodig aan.
op een terrein - we plaatsen woonunits.
Soms is opvang in gebouwen of op terreinen van particuliere eigenaren mogelijk. Dan sluit de gemeente een overeenkomst met de eigenaar.
Voor het inrichten van een gemeentelijke opvangplek is een vergunning nodig. Als de gemeentelijke opvangplek in een eigen gebouw of op een eigen terrein is, vraagt de gemeente zelf een vergunning aan. Bij een gebouw of terrein van een particuliere eigenaar, vraagt de eigenaar de vergunning aan.
De gemeente regelt voorzieningen en begeleiding bij het leren van de taal en het vinden van een baan. In de gemeentelijke opvanglocaties in het voormalige ING-gebouw in Hardenberg en Het Talent in Dedemsvaart zijn activiteiten voor dagbesteding. De gemeente schakelt hierbij de hulp in van vrijwilligersorganisaties, zoals De Stuw.
In de woonunits wonen de mensen zelfstandig. Wel zorgen we voor begeleiding en maken we de mensen wegwijs in onze gemeente. Ook helpen we bij het leren van de taal en het vinden van een baan. Zo kunnen de mensen die er wonen zo snel mogelijk meedoen in onze samenleving. We zien dat de meeste Oekraïners gelukkig al snel hun draai vinden in onze gemeente. Veel mensen hebben zelfs al een baan gevonden.
2. De gemeentelijke opvangplekken
De gemeente Hardenberg wil deze opdracht samen met inwoners oppakken. De gemeente vraagt inwoners en plaatselijk belangen om mee te denken over plekken waar tijdelijke opvanglocaties mogelijk zijn. Het gaat bijvoorbeeld om een leegstaand gebouw of een braakliggend terrein.
Omgevingsonderzoek
Inwoners hebben al een aantal locaties aangedragen. We kijken ook zelf welke locaties geschikt zijn.
Bij het beoordelen van een locatie letten we op:
de afstand tot winkels en scholen;
de aanwezigheid van nutsvoorzieningen;
parkeergelegenheid;
voldoende privacy voor bewoners.
Haalbaarheidsonderzoek
Vinden we een locatie kansrijk? Dan:
vertellen we de omgeving dat de locatie in beeld is als mogelijke opvanglocatie;
starten we een verkennend onderzoek. Daarbij:
onderzoeken we (zo mogelijk samen met de eigenaar van een terrein) of het écht haalbaar is om deze plek in te richten met woonunits.
letten we ook op flora en fauna, de bodem, de stikstofuitstoot en de mogelijke ontsluiting.
bespreken we de wensen en ideeën met de buurt.
Is het haalbaar om een locatie te ontwikkelen? Dan:
besluit het college om de locatie in te richten;
informeren we de omgeving opnieuw;
werken we het plan samen met de buurt verder uit;
vragen we een omgevingsvergunning aan.
De eigenaar heeft dit gebouw beschikbaar gesteld en geschikt gemaakt. De gemeente heeft het gebouw ingericht. Er is plek voor 38 mensen. Het gebouw is sinds eind maart 2022 in gebruik als opvangplek.
Dit gebouw is eigendom van de gemeente Hardenberg. De gemeente heeft het gebouw geschikt gemaakt, opgedeeld in meerdere ruimtes en ingericht. Er is plek voor 47 mensen. Dit gebouw is sinds mei 2022 in gebruik.
In de noordoosthoek van het terrein tussen de provinciale weg N377, Zuidwolderstraat en Mulderij (in de bocht) staan 26 woonunits met 96 bedden. Deze opvanglocatie is sinds eind januari 2024 in gebruik.
Camperlocatie Schöttinck in (Oud-)Bergentheim is sinds juli 2024 in gebruik als tijdelijke opvanglocatie. Er zijn 25 woonunits geplaatst met 104 bedden.
Het terrein aan de Sportboulevard ligt tussen het tuincentrum, zwembad De Slag en de bedrijven op het Wavin-terrein. Dit terrein is eigendom van de gemeente Hardenberg. Op een deel van het terrein zijn 8 woonunits geplaatst met 48 bedden.
In april 2025 verleenden we de omgevingsvergunning om deze plek 3 jaar te gebruiken als opvanglocatie. Sinds de zomer van 2025 wonen hier mensen uit Oekraïne.
We gebruiken niet het hele terrein. We reserveren een deel van het terrein voor sportvoorzieningen.
Naast huize De Eik staat groepsaccommodatie De Eik (hierna: De Eik). We hebben onderzocht of we deze groepsaccommodatie kunnen inrichten als tijdelijke opvanglocatie. Dit is goed mogelijk. Daarom besloot het college van B&W in juni 2025 om het gebouw in te richten als tijdelijke opvanglocatie.
We huren het gebouw van de eigenaar. We hebben het gebouw aangepast en ingericht als tijdelijke opvanglocatie voor mensen uit Oekraïne. Ook hebben we een omgevingsvergunning aangevraagd en op 18 augustus 2025 verleend voor een periode van 3 jaar.
De Eik is vanaf begin september 2025 in gebruik. We kunnen aan 60 mensen onderdak bieden die vanwege de oorlog gevlucht zijn uit Oekraïne. Zij hebben hun eigen woon-/slaapkamer, maar ze delen de keuken, wc en badkamer met andere tijdelijke bewoners. Daarom vinden we De Eik vooral geschikt om alleenstaanden, stellen of ouderen op te vangen. Maar er kunnen ook gezinnen tijdelijk verblijven.
We gebruiken het terrein achter De Eik voorlopig niet. We kijken eerst wat de impact is van het opvangen van Oekraïners in de groepsaccommodatie op de omgeving. Is het op termijn noodzakelijk en/of wenselijk om dit terrein te gebruiken voor de opvang van Oekraïners? Dan gaan we in overleg met de buurt. En wegen we dit opnieuw af.
Aan de Kuilenweg 1 zijn 17 woonunits geplaatst. In elke woonunit staan 4 tot 6 bedden. In totaal zijn hier 84 bedden. Het woonhuis op het terrein gebruiken we als ontmoetings- en spreekruimte. De schuren zijn gesloopt.
In april 2025 verleenden we de omgevingsvergunning om deze locatie 3 jaar te gebruiken als tijdelijke opvang. Vanaf september 2025 vangen we hier mensen uit Oekraïne op.
Geert Migchelsweg 45, Slagharen
Achter de woning ligt een groot terrein. De eigenaar gebruikt dit terrein nu niet en wil dit beschikbaar stellen om in te richten als tijdelijke opvanglocatie. Er is plek voor 15 tot 25 woonunits, zodat we hier 60 tot 100 opvangplekken kunnen bieden. We onderzoeken of dit mogelijk is.
Terrein bij De Vlegge (Sibculo)
We hebben onderzocht of het haalbaar is een terrein in de buurt van De Vlegge in te richten met woonunits voor de opvang van ongeveer 100 mensen uit Oekraïne. Omdat er geen zicht was op overeenstemming over het aanleggen/gebruiken van de toegangsweg, bleek het niet haalbaar is om dit terrein in te richten als tijdelijke opvanglocatie. Het college van B&W besloot op 9 juli 2024 niet verder te gaan met deze locatie.
Van Roijensweg 15a (Bergentheim) en Gezondheidspark (Hardenberg)
Het terrein aan de Van Roijensweg 15a Bergentheim is geschikt om in te richten als tijdelijke opvanglocatie. Het gaat om het terrein tussen de bedrijfsgebouwen en het bos, aan de achterkant van het terrein. Hier is plek voor ongeveer 40 woonunits. Deze locatie voldoet aan alle criteria. De eigenaar is bereid dit terrein beschikbaar te stellen voor het inrichten als tijdelijke opvanglocatie.
Het Gezondheidspark in Hardenberg is geschikt om op langere termijn in te richten als tijdelijke opvanglocatie.
Het is nu niet mogelijk om beide locaties te richten als tijdelijke opvanglocatie. Dat komt omdat de netbeheerder geen aansluiting op het elektriciteitsnet kan leveren. Hiervoor hebben we op korte termijn geen betaalbare oplossing. Daarom kunnen wij deze locaties op korte termijn niet invullen. De locaties blijven wel in beeld. We richten ons nu eerst op locaties die we snel kunnen inrichten en gebruiken als tijdelijke opvanglocatie.
Brinkweg 2a, Oud-Bergentheim
De eigenaar wilde een braakliggend terrein aan de achterkant van het perceel beschikbaar stellen. Er is plek voor 10 woonunits, zodat we hier minimaal 40 opvangplekken kunnen bieden. We hebben deze locatie onderzocht.
In deze buurt vangen we aan de Hardenbergerweg 60 al zo’n 100 mensen uit Oekraïne op. Daarmee levert deze buurt al een grote bijdrage. De locatie aan de Brinkweg 2a ligt op korte afstand van deze bestaande locatie.
We willen ervoor waken dat het aantal mensen dat we opvangen uit balans raakt met het aantal inwoners van deze kleine gemeenschap. Daarom besloot het college van B&W op 11 februari 2025 niet verder te gaan met het ontwikkelen van deze locatie.
Bij een tijdelijke opvanglocatie in een gebouw, passen we het gebouw zo nodig aan om het geschikt te maken. De bewoners delen hier de keuken, wc en badkamer.
Als we een terrein inrichten, plaatsen we woonunits. In een woonunit kunnen 4 tot 6 mensen wonen. Deze units hebben een keuken, woonkamer, slaapkamers en een badkamer.
Deze plekken zijn dus erg geschikt voor gezinnen. De mensen wonen zelfstandig. Wel zorgen we voor begeleiding en maken we de mensen wegwijs in onze gemeente. Ook helpen we bij het leren van de taal en het vinden van een baan. Zo kunnen de mensen die er wonen zo snel mogelijk meedoen in onze samenleving. We zien dat de meeste Oekraïners gelukkig al snel hun draai vinden in onze gemeente. Veel mensen hebben zelfs al een baan gevonden.
Het is de bedoeling dat een tijdelijke opvanglocatie 3 jaar blijft. De precieze duur is afhankelijk van de situatie in Oekraïne. Als het opvangen van Oekraïense ontheemden niet meer nodig is, dan stopt de opvang op deze plek. Als het opvangen van Oekraïners na 3 jaar nog wel nodig is, dan kan de termijn na een evaluatie met de buurt met nog eens 2 jaar verlengd worden.
3. Aanmelden gebouwen of terreinen voor grote opvanglocaties
U kunt meedenken over plekken waar grotere opvanglocaties mogelijk zijn. Heeft u of weet u een geschikte plek die geschikt is of geschikt te maken is? Bijvoorbeeld een gebouw of een terrein? Meld de plek dan aan via het formulier.
Er moeten minimaal 100 tot 150 mensen voor een langere tijd (6 maanden tot enkele jaren) kunnen verblijven.
Er moeten voldoende sanitaire voorzieningen en een keuken zijn of dit is te maken.
Er moet voldoende privacy zijn voor de bewoners.
De plek ligt bij voorkeur op redelijke loop- of fietsafstand van voorzieningen als winkels, scholen of andere maatschappelijke voorzieningen.
Er is ruimte voor buitenspelen, parkeren, afvalcontainers.
Er zijn nutsvoorzieningen of dit is snel te regelen.
Hebt u een plek beschikbaar die aan bovenstaande voorwaarden voldoet? Of is er een terrein dat we hiervoor kunnen inrichten? Dan horen wij dit graag. Na uw aanmelding nemen we contact op om samen met u te bekijken of de plek mogelijk geschikt is.
Dan gaan we met de buurt, het dorp en plaatselijk belang in gesprek. Samen geven we vorm en inhoud aan de opvanglocatie.
4. Hulp en begeleiding van de ontheemden in gemeentelijke opvangplekken
Welzijnsorganisatie De Stuw verzorgt het locatiebeheer in de bestaande opvangplekken (het voormalige ING gebouw in Hardenberg, en Het Talent in Dedemsvaart) en zet hiervoor vrijwilligers in. Stichting InBeeld organiseert activiteiten voor de ontheemden buiten de opvangplekken. De betrokken organisaties begeleiden de mensen wanneer ze bijvoorbeeld zorg nodig hebben.
In een opvanglocatie met woonunits wonen de Oekraïense ontheemden zelfstandig. De gemeente regelt voorzieningen en begeleiding bij het leren van de taal, en het vinden van een baan. Ook maken we de mensen wegwijs in onze gemeente. Er zijn ook activiteiten voor de bewoners. Zo kunnen de mensen die er wonen zo snel mogelijk meedoen in onze samenleving.
De gemeente schijft de ontheemden in de basisregistratie persoonsgegevens (BRP) in. Het is belangrijk dat de mensen die worden opgevangen tot rust kunnen komen en veiligheid ervaren. Kom daarom niet zomaar naar de opvangplek.
5. Als vrijwilliger helpen bij een gemeentelijke opvangplek
De Stuw regelt het inzetten van vrijwilligers bij de gemeentelijke opvangplekken in het voormalige ING-kantoor en Het Talent.
Voor de opvangplek in het ING-kantoor zijn nu voldoende vrijwilligers als gastheer of gastvrouw beschikbaar.
Bij nieuwe opvangplekken is ook hulp nodig. Mensen die bij toekomstige opvangplekken of activiteiten willen helpen kunnen zich melden bij het Servicepunt Vrijwilligers van De Stuw: 0523 267 478.