• Home
  • Nieuwsoverzicht
  • Onderzoek Rekenkamer: Fonds Maatschappelijke Initiatieven is waardevol maar kan nog beter

Onderzoek Rekenkamer: Fonds Maatschappelijke Initiatieven is waardevol maar kan nog beter

18 augustus 2025

Het Fonds Maatschappelijke Initiatieven (FMI) in de gemeente Hardenberg heeft tussen 2017 en 2024 veel lokale projecten mogelijk gemaakt. Toch kunnen beleid en uitvoering op een aantal punten beter. Dit is de conclusie van het onderzoek van de Rekenkamer Hardenberg. Het onderzoek wordt op dinsdagavond 26 augustus aan de gemeenteraad Hardenberg gepresenteerd tijdens de oriënterende ronde.

Steun voor de samenleving

Sinds 2017 kunnen inwoners, verenigingen en stichtingen in gemeente Hardenberg een subsidie aanvragen via het FMI. Het doel van het fonds is om de leefbaarheid, sociale samenhang en betrokkenheid in buurten en dorpen te vergroten. Honderden initiatieven kregen steun, van sportvoorzieningen tot culturele activiteiten.

De regeling blijkt laagdrempelig en waardevol. Inwoners voelden zich gesteund en konden ideeën realiseren die de gemeenschap versterkten. De gemeenteraad verhoogde het budget zelfs van €50.000 naar €330.000 per jaar.

Geen duidelijk beleid

Het rekenkameronderzoek laat zien dat er verbeterpunten zijn. Zo is er nooit een duidelijke evaluatie geweest van het FMI, terwijl dat volgens de wet wel verplicht is. Ook ontbreken heldere doelen en duidelijke regels. Daardoor konden aanvragen soms verschillend beoordeeld worden, wat de kans op willekeur vergroot.

Daarnaast was jarenlang onduidelijk hoeveel geld waaraan werd uitgegeven. In 2024 werd een intern register opgesteld. Een openbaar register waarin iedereen kan zien wie subsidie kreeg is er niet.

Groot deel budget naar enkele kernen

In de praktijk ging een groot deel van het FMI-budget naar enkele actieve kernen zoals Dedemsvaart en Gramsbergen. In andere dorpen werd veel minder aangevraagd. Hierdoor is het geld niet evenwichtig verdeeld over de gemeente.

Nieuwe regeling biedt kansen

De gemeente werkt inmiddels aan een opvolger van het FMI: de Regeling Daadkrachtig Hardenberg. Deze nieuwe regeling biedt kansen om het subsidiebeleid te verbeteren. De Rekenkamer doet daarvoor concrete aanbevelingen, zoals:

  • Stel heldere en meetbare doelen op.
  • Voer elke drie jaar een evaluatie uit.
  • Bevorder spreiding van het budget over kernen, sectoren en doelgroepen. 

De Rekenkamer beveelt daarnaast aan om een volledig, actueel en openbaar subsidieregister te realiseren. Met daarin een overzicht van álletoegekende en afgewezen subsidies.

Reactie van het college op het onderzoeksrapport

Het college van burgemeester en wethouders noemt het rapport “grondig en lezenswaardig” en zegt de aanbevelingen grotendeels over te nemen. Wel wil het college ruimte houden voor maatwerk: “Strikte regels mogen de flexibiliteit niet in de weg staan.” De gemeenteraad heeft het laatste woord over de nieuwe regeling.

Slotwoord voorzitter Rekenkamer

Voorzitter van de Rekenkamer Harriët Gerrits: “Wij vinden het FMI een waardevol instrument, maar benadrukken dat er werk aan de winkel is om toekomstig subsidiebeleid transparanter en effectiever te maken. Zodat alle inwoners van gemeente Hardenberg gelijke kansen hebben om hun ideeën waar te maken”, aldus voorzitter Gerrits.